Dokter Waverijn vertelt: De overname
In deze nieuwe serie vertelt oud-huisarts Ad Waverijn, bij velen beter bekend als dokter Waverijn, over zijn ervaringen als huisarts op Texel. In deze eerste aflevering gaat het over zijn band met het eiland, zijn komst en de overname van de praktijk van dokter Van Loon.
“Na 27 jaar zijn praktijk te hebben uitgeoefend vertrekt dokter A. van Loon uit Den Burg per 1 oktober naar Ommen (Overijssel)… De praktijk op Texel wordt overgenomen door de 27-jarige Ad Waverijn uit Gouda”, was te lezen in de Texelse Courant van 20 september 1977. Het stuk vervolgt ermee dat de nieuwe huisarts al wel langere tijd bindingen heeft met Texel, aangezien zijn vader enige tijd op het eiland heeft gewerkt en gewoond en de familie een huis op de Brink in De Koog heeft.
In de jaren vijftig en zestig ging het gezin - vader, moeder, Ad en Jan Jaap - in de zomer altijd naar Texel. Aanvankelijk in hotel Lyda in De Koog en later in een huisje (Alesia) aan de Monnikenweg in de Dennen; deze huisjes waren in het bezit van Cor en Guur Bakker, de voormalige 'vader en moeder' van de jeugdherberg. Het zou dus een hernieuwde kennismaking met het eiland worden.
'Op geneeskundig gebied was er op Texel veel meer te doen dan in de stad'
Aantrekkingskracht van Texel
Aan het huisartsschap op Texel ging wat vooraf. Ad vertelt over zijn keuze en om naar het eiland te komen: “Ik had voordat ik klaar was met mijn studie al bedacht dat ik graag naar Texel wilde. De grote aantrekkingskracht van het eiland was voor mij dat er op geneeskundig gebied veel meer te doen was dan in de stad. Op Texel kon je nog bevallingen doen en allerlei nevenwerkzaamheden verrichten, zoals het consultatiebureau, veel eerste hulp verlenen en kleine ingrepen en keuringen. Daardoor had je als dokter een heel andere rol in de gemeenschap en was je meer verbonden met je patiënten dan in de anonimiteit in een grote stad. Dus toen ik klaar was met mijn studie en in Gouda woonde, wilde ik graag naar Texel, maar daar was op dat moment geen plek, waardoor ik eerst de tropenopleiding ben gaan doen.”
Contact met dokter van Loon
“Ik ben dan wel de tropenopleiding gaan doen, maar had geen plannen om daarna naar de tropen te gaan. Ik wilde voornamelijk meer kennis en kunde opdoen en bij die opleiding leer je bijvoorbeeld veel meer op het gebied van chirurgie en verloskunde. Aansluitend op mijn studie begon ik met elf maanden assistentschap interne geneeskunde, gevolgd door een half jaar chirurgie. In de periode dat ik daarmee bezig was heb ik een brief geschreven aan dokter Van Loon; daar had ik goed over nagedacht. Hij was de oudste huisarts op Texel op dat moment en ik had bedacht dat hij misschien wel hulp kon gebruiken. Het inhuren van zomerartsen was toen nog geen normaal verschijnsel, omdat het toerisme nog in opkomst was. In het voorjaar van 1976 vroeg ik hem of hij misschien hulp kon gebruiken in de zomer. Hij nodigde me uit om eens te komen praten en we kwamen erop uit dat ik halve dagen mocht komen werken. ‘Dan zie je voornamelijk badgasten en af en toe een eigen patiënt en ’s middags heb je vrij’, stelde hij voor. Dat vond ik helemaal niet verkeerd. Mijn ouders hadden een huis op de Brink, waar ik woonde in de zomermaanden, dus dat beviel goed.”
Band met Texel
“De band met Texel heb ik al van jongs af aan. Mijn vader werkte van 1946 tot 1950 op het kantoor van notaris Mulder, als kandidaat-notaris, en huurde een kamer op de Zwerfsteen, op de Hoge Berg. Hij is ook op het eiland met mijn moeder getrouwd, maar vlak voordat ik geboren werd zijn ze naar Pijnacker verhuisd. Wel gingen we elke zomer drie of vier weken op vakantie naar Texel. De huisjes waar we verbleven waren nog erg primitief, je moest buitenom naar de wc en er was geen stromend water, maar wel een pomp met ijzerhoudend water en een teil waarin je je kon wassen. We liepen in mijn herinnering elke dag van Alesia door de Bleekersvallei naar het strand en daar zetten we het strandscherm op. Dat was een hele luxe, een scherm tegen de wind. Later heb ik nog met schoolvrienden gekampeerd op Loodsmansduin en op het Woutershok.”
Terug naar Gouda
“Ik ging na die eerste zomer bij dokter Van Loon terug naar Gouda om te werken in het ziekenhuis, waar ik nog negen maanden verloskunde en gynaecologie heb gedaan. Die tijd heb ik als buitengewoon nuttig en fijn ervaren. Het was hard werken; veel diensten draaien, maar ook veel bevallingen doen. Natuurlijk waren dat veel normale geboortes, maar ook stuitbevallingen en vacuümextracties."
Overname van de praktijk
"Tot mijn blijdschap werd ik in de zomer van 1977 gebeld door dokter Van Loon met de vraag of ik de praktijk zou willen overnemen. Dat leek me wel wat, maar ik moest ook het huis overnemen, want dat hoorde erbij. Dat was nogal wat, want het huis is erg groot en ik was op dat moment alleen. Daarnaast zat er ook nog een apotheek in het huis, want alle huisartsen op Texel waren in die tijd nog apotheekhoudend."
De apotheker
Per 1 oktober zou ik de praktijk overnemen en in augustus belde Van Loon mij op en zei: ‘Ik heb een heel nare mededeling voor je’. Ik dacht meteen: ‘Het gaat niet door, er is vast iets gebeurd.’ Maar hij zei: ‘Er heeft zich een apotheker gevestigd op het eiland.’ Dat bleek Gerrit Lely te zijn, in de winkel van Jac. Zijm in de Molenstraat. Een apotheek was geen vetpot, maar leverde 30.000 tot 40.000 gulden op en Cootje Schoorl, die toen de enige assistente was, kon ermee betaald worden. Van Loon dacht dus: ‘Zonder die apotheek wil hij vast de praktijk niet overnemen.’ Maar ik was vastbesloten deze kans niet te laten lopen en hoewel mijn accountant zei: ‘Dat moet je niet doen’, zei ik: ‘Ik doe het toch.’”
In de krant van 30 september 1977 was te lezen: 'De afscheidsreceptie was waarschijnlijk de drukste uit de Texelse geschiedenis. De rij had een lengte van meer dan dertig meter en bleef twee uur in stand.'
Tekst: Elisabeth Waverijn