Het voetbalteam van ZDH in het oprichtingsjaar 1941
Het voetbalteam van ZDH in het oprichtingsjaar 1941

Boek over historie voetbalclubs in Noordkop

Laatste nieuwsberichten
Het was zaterdag precies 132 jaar geleden, dat AFC Concordia werd opgericht; de eerste voetbalvereniging in de Kop van Noord-Holland. De club werd op 17 oktober 1888 opgericht door de adelborsten, officieren in opleiding aan het KIM in Den Helder. Sindsdien zijn in de regio 170 clubs opgericht. Ze bestaan niet allemaal meer, maar worden stuk voor stuk beschreven in Een gejuich davert langs de velden, een boek van Wilbert Korevaar, dat aanstaande zaterdag verschijnt.

Korevaar, die zelf speelde voor de verenigingen Schagen en Wieringerwaard en jarenlang journalist was bij het Noordhollands Dagblad, vertelt in het boek over het ontstaan van alle clubs die er zijn of zijn geweest in de gemeenten Den Helder, Schagen, Hollands Kroon en Texel. Het boek beslaat 304 pagina’s regionale voetbalhistorie met fotomateriaal dat velen zal aanspreken.

Burgervoetbal
In navolging van het ‘marinevoetbal’ kwam rond 1900 het ‘burgervoetbal’ in de Noordkop van de grond. Dat gebeurde door toedoen van de leerlingen van de HBS en de gymnasten van OKK en Pro Patria in Den Helder. De eerste duels werden gespeeld op het Galgenveld in Huisduinen, de vroegere executieplaats. De oprichting van de ‘wilde’ Heldersche Voetbalbond in 1907 (los van de al bestaande Noordhollandsche Voetbalbond) gaf een ‘boost’ aan het georganiseerde voetbal in de regio. Er werden meer wedstrijden gespeeld en er kwamen ook veel meer clubs.

Eerste Wereldoorlog
HFC Helder is in 1909 de eerste fusieclub in de Noordkop, ontstaan uit Leonidas en Hard Gaat Ie. De Eerste Wereldoorlog versnelt de verspreiding van de voetbalsport. Gemobiliseerde jongemannen uit de dorpen komen in de periode 1914-1918 in contact met deze Engelse sport en willen ook in hun eigen woonplaats voetballen. De dorpen openen zich. Nieuwe Niedorp en Winkel hebben eerder voetbalclubs dan het grotere Schagen. Het voetbal verandert van een elitesport tot de belangrijkste volkssport van Nederland. Het aantal clubs en leden stijgt aanzienlijk. Het Helderse HRC legt in de naoorlogse jaren de basis als succesvolste clubs in de historie van de regio.

Verzuiling
De jaren 20 en 30 worden gekenmerkt door de verzuiling. Neutralen, katholieken, protestanten en sociaaldemocraten gaan in eigen voetbalbonden spelen. In die tijd bepaalt de pastoor waar je gaat voetballen en de dominee wanneer je niet mag voetballen: op zondag. Voor de arbeiders gaat solidariteit boven winnen. De scheiding tussen de bevolkingsgroepen geeft een nieuwe impuls aan het voetbal. De Tweede Wereldoorlog brengt alle gezindten weer bij elkaar, onder de vleugels van de KNVB. Vanaf de jaren 90 dienen zich de grote fusies aan; ook Texel ontkomt niet aan die trend. Het aantal voetbalclubs neemt nog steeds af.

Een gejuich davert langs de velden (€ 19,95) is vanaf zaterdag 24 oktober verkrijgbaar bij Nauta Boek in Den Burg.
Het eerste elftal van SV Texel in 1912
Het elftal van de Cocksdorper Voetbal Vereeniging in 1928